An toàn thực phẩm là yếu tố sống còn đối với bất kỳ ai tham gia vào hoạt động sản xuất, kinh doanh hay dịch vụ ăn uống, dù ở quy mô nhỏ hay lớn. Tại Việt Nam, các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) được ban hành nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Tùy thuộc vào quy mô và loại hình kinh doanh, cơ sở của bạn có thể cần xin Giấy chứng nhận Vệ sinh An toàn Thực phẩm hoặc chỉ cần thực hiện Bản cam kết an toàn thực phẩm. Trong đó, “Mẫu Cam Kết Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm” là một thành phần quan trọng trong hồ sơ dành cho các cơ sở nhỏ lẻ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Bản cam kết an toàn thực phẩm và Giấy chứng nhận VSATTP, đặc biệt tập trung vào các khía cạnh liên quan đến Bản cam kết mà nhiều cơ sở kinh doanh ẩm thực nhỏ lẻ cần quan tâm.
Giấy chứng nhận VSATTP và Bản cam kết an toàn thực phẩm là gì?
Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm
Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, hay còn gọi là giấy phép VSATTP, là văn bản pháp lý được cấp bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Văn bản này xác nhận rằng một cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm hoặc kinh doanh dịch vụ ăn uống đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện về an toàn thực phẩm theo quy định hiện hành của pháp luật. Đây là điều kiện bắt buộc đối với hầu hết các cơ sở quy mô vừa và lớn.
Bản cam kết an toàn thực phẩm
Bản cam kết an toàn thực phẩm (hay giấy cam kết vệ sinh an toàn thực phẩm) là văn bản mà chủ cơ sở tự nguyện lập và ký cam kết với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Nội dung cam kết thể hiện sự đảm bảo của cơ sở về việc tuân thủ các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh và sản phẩm/dịch vụ của mình. Đây là hình thức áp dụng cho một số nhóm đối tượng kinh doanh thực phẩm có quy mô nhỏ hoặc đặc thù.
Infographic so sánh tổng quan giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm và bản cam kết ATTP
So sánh Giấy chứng nhận VSATTP và Bản cam kết ATTP
Để hiểu rõ hơn khi nào cần làm Giấy chứng nhận hay Bản cam kết, chúng ta cùng xem xét những điểm giống và khác nhau giữa hai loại văn bản này.
Sự giống nhau
Cả Giấy chứng nhận và Bản cam kết đều có chung một số điểm cốt lõi:
- Thời hạn hiệu lực: Cả hai văn bản đều có thời hạn hiệu lực là 3 năm kể từ ngày được cấp hoặc ký kết.
- Lĩnh vực áp dụng: Áp dụng cho các cơ sở hoạt động trong lĩnh vực cung ứng thực phẩm và kinh doanh dịch vụ ăn uống nói chung.
- Mục đích chung: Đều nhằm mục đích chứng minh cơ sở đủ điều kiện để hoạt động liên quan đến thực phẩm theo quy định của pháp luật, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
- Trường hợp được miễn: Cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm có thể được miễn cả Giấy chứng nhận và Bản cam kết nếu đã có một trong các giấy chứng nhận hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tiên tiến khác được công nhận, ví dụ như:
- Giấy chứng nhận GMP (Thực hành sản xuất tốt)
- Giấy chứng nhận ISO 22000 (Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm)
- Giấy chứng nhận IFS (Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế)
- Giấy chứng nhận BRC (Tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn thực phẩm)
- Giấy chứng nhận FSSC 22000 (Hệ thống an toàn thực phẩm)
- Giấy chứng nhận HACCP (Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn)
Đồ họa tóm tắt điểm giống nhau giữa giấy chứng nhận VSATTP và bản cam kết ATTP
Sự khác nhau
Sự khác biệt chính giữa Giấy chứng nhận và Bản cam kết nằm ở đối tượng áp dụng, điều kiện, cơ quan quản lý và thủ tục thực hiện. Đây là những điểm quan trọng giúp bạn xác định loại văn bản nào phù hợp với cơ sở của mình.
| Đặc điểm | Bản cam kết an toàn thực phẩm | Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm |
|---|---|---|
| Đối tượng áp dụng | – Cơ sở sơ chế, chế biến nhỏ lẻ; – Cơ sở sản xuất nhỏ lẻ ban đầu; – Hộ/cá nhân sản xuất kinh doanh thực phẩm không cố định địa điểm (như bán hàng rong); – Cơ sở kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ; – Cơ sở kinh doanh thực phẩm bao gói sẵn; – Bếp ăn tập thể không đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm; – Kinh doanh thức ăn trên đường phố; – Kinh doanh nhà hàng trong khách sạn; – Sản xuất kinh doanh vật liệu, dụng cụ đóng gói, chứa đựng thực phẩm. |
Ngoại trừ các trường hợp thuộc đối tượng xin Bản cam kết hoặc được miễn, tất cả các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm còn lại đều phải thực hiện thủ tục xin Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm. |
| Điều kiện cấp | – Chủ cơ sở và nhân viên trực tiếp sản xuất/kinh doanh phải được tập huấn kiến thức về ATTP; – Chủ cơ sở và nhân viên phải có giấy xác nhận đủ sức khỏe theo quy định; – Cơ sở đảm bảo điều kiện vệ sinh, thông thoáng, tránh nguồn lây nhiễm; – Người trực tiếp sản xuất phải trang bị bảo hộ lao động phù hợp; – Trang thiết bị, dụng cụ phải đảm bảo ATTP và có nguồn gốc rõ ràng; – Thực hiện thu gom, xử lý chất thải đúng quy định; – Gửi Bản cam kết đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý. |
– Có đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (đối với doanh nghiệp); – Đáp ứng đầy đủ các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, con người, quy trình kiểm soát tương ứng với loại hình sản xuất, kinh doanh. |
| Cơ quan thụ lý | – Ban Quản lý An toàn thực phẩm tỉnh/TP; – UBND hoặc cơ quan được phân quyền tại cấp quận, huyện; – Trạm y tế xã, phường, thị trấn. |
– Bộ Y tế; – Chi cục Vệ sinh ATTP – Sở Y tế; – Bộ Công thương; – Sở Công thương; – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. (Tùy thuộc loại hình và sản phẩm). |
| Hồ sơ xin cấp | 1. Bản cam kết chấp hành quy định đảm bảo an toàn thực phẩm (Đây chính là mẫu cam kết vệ sinh an toàn thực phẩm mà cơ sở cần điền và ký); 2. Bản sao chứng thực Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (nếu có); 3. Giấy xác nhận sức khỏe của chủ cơ sở và người trực tiếp sản xuất/kinh doanh; 4. Giấy xác nhận tập huấn kiến thức về VSATTP của chủ cơ sở và nhân viên. |
1. Đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện VSATTP; 2. Bản sao chứng thực Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; 3. Giấy xác nhận sức khỏe của chủ cơ sở và người trực tiếp sản xuất/kinh doanh; 4. Giấy xác nhận tập huấn kiến thức về VSATTP; 5. Bản thuyết minh về cơ sở vật chất, trang thiết bị, quy trình đảm bảo điều kiện VSATTP. |
| Thời gian xử lý | Trong vòng 5 ngày làm việc kể từ khi nộp đủ hồ sơ hợp lệ. | Trong vòng 15 ngày làm việc kể từ khi nộp đủ hồ sơ hợp lệ (có thể lâu hơn tùy trường hợp). |
Tìm hiểu sâu hơn về Bản cam kết an toàn thực phẩm
Với nhiều cơ sở kinh doanh ẩm thực tại nhà, bán đồ ăn online, tiệm bánh nhỏ, hoặc các quầy hàng thực phẩm nhỏ lẻ tại chợ/vỉa hè, việc ký Bản cam kết an toàn thực phẩm là phổ biến và phù hợp hơn so với việc xin Giấy chứng nhận phức tạp.
Ai cần làm Bản cam kết ATTP?
Đối tượng cần làm Bản cam kết ATTP thường là các cơ sở có quy mô nhỏ, hoạt động đơn giản, hoặc tính chất kinh doanh không cố định. Điều này bao gồm:
- Những người làm bánh, nấu ăn tại nhà và bán qua mạng xã hội hoặc các nền tảng online.
- Các quán ăn nhỏ lẻ, quầy hàng thực phẩm vỉa hè hoặc trong chợ.
- Những người bán thực phẩm đã được đóng gói sẵn (không tự sản xuất/chế biến).
- Cơ sở chỉ thực hiện sơ chế đơn giản hoặc chế biến ban đầu với quy mô nhỏ.
- Bếp ăn tập thể trong nội bộ cơ quan, trường học (không kinh doanh thực phẩm ra bên ngoài).
Việc xác định đúng đối tượng là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bạn biết mình cần thực hiện loại thủ tục nào.
Điều kiện cần để ký Bản cam kết ATTP
Mặc dù thủ tục đơn giản hơn xin Giấy chứng nhận, cơ sở cần đáp ứng các điều kiện cơ bản để được ký Bản cam kết:
- Con người: Chủ cơ sở và những người trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, chế biến, kinh doanh phải có giấy xác nhận đủ sức khỏe theo quy định của Bộ Y tế và phải tham gia các lớp tập huấn kiến thức về an toàn thực phẩm. Điều này đảm bảo người làm thực phẩm có hiểu biết cần thiết và đủ điều kiện sức khỏe để không trở thành nguồn lây nhiễm.
- Cơ sở vật chất: Nơi sản xuất, chế biến, kinh doanh phải đảm bảo vệ sinh, sạch sẽ, có đủ ánh sáng, thông gió, và tránh xa các nguồn gây ô nhiễm như bãi rác, cống rãnh. Khu vực chế biến cần riêng biệt với khu vực bán hàng và khu vực vệ sinh.
- Trang thiết bị, dụng cụ: Các dụng cụ, thiết bị sử dụng trong quá trình làm thực phẩm phải sạch sẽ, dễ vệ sinh, không thôi nhiễm hóa chất độc hại vào thực phẩm và có nguồn gốc rõ ràng. Người làm trực tiếp cần sử dụng trang phục bảo hộ phù hợp (quần áo, mũ, khẩu trang, găng tay).
- Xử lý chất thải: Cơ sở phải có hệ thống thu gom và xử lý rác thải, nước thải đảm bảo vệ sinh môi trường, không gây ô nhiễm cho khu vực sản xuất, kinh doanh.
Hồ sơ và Thủ tục Ký Bản cam kết ATTP
Để ký Bản cam kết an toàn thực phẩm, cơ sở cần chuẩn bị một bộ hồ sơ và nộp tại cơ quan có thẩm quyền theo phân cấp quản lý tại địa phương. Hồ sơ bao gồm:
- Bản cam kết chấp hành quy định đảm bảo an toàn thực phẩm: Đây chính là phần quan trọng nhất, nơi chủ cơ sở chính thức cam kết tuân thủ các quy định VSATTP. Mẫu cam kết vệ sinh an toàn thực phẩm này thường được cung cấp theo quy định của cơ quan quản lý hoặc theo mẫu chung được ban hành. Nội dung cam kết bao gồm việc đảm bảo nguồn gốc nguyên liệu, quy trình chế biến hợp vệ sinh, bảo quản đúng cách, và các biện pháp kiểm soát nguy cơ ngộ độc thực phẩm.
- Bản sao có chứng thực Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: Nếu cơ sở đã đăng ký kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp nhỏ.
- Giấy xác nhận sức khỏe: Giấy khám sức khỏe được cấp bởi cơ sở y tế cấp huyện trở lên cho chủ cơ sở và tất cả những người trực tiếp tham gia vào hoạt động liên quan đến thực phẩm.
- Giấy xác nhận tập huấn kiến thức về VSATTP: Chứng nhận hoặc xác nhận đã hoàn thành khóa tập huấn kiến thức về an toàn thực phẩm do cơ quan có thẩm quyền hoặc đơn vị được ủy quyền cấp.
Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, cơ sở nộp tại cơ quan quản lý an toàn thực phẩm được phân công tại địa phương (Ban Quản lý ATTP tỉnh/TP, UBND/Phòng Y tế cấp quận/huyện, hoặc Trạm y tế xã/phường). Cơ quan tiếp nhận sẽ xem xét hồ sơ và phản hồi trong thời gian quy định.
Thời gian xử lý hồ sơ Bản cam kết ATTP
So với Giấy chứng nhận, thời gian xử lý Bản cam kết nhanh hơn đáng kể. Thông thường, trong vòng 5 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền nhận đủ hồ sơ hợp lệ, bạn sẽ nhận được kết quả.
Kết luận
Hiểu rõ sự khác biệt giữa Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm và Bản cam kết an toàn thực phẩm là bước cần thiết cho bất kỳ ai đang hoặc sắp kinh doanh trong lĩnh vực ẩm thực. Đặc biệt, với các mô hình kinh doanh nhỏ lẻ, online, hoặc tại nhà, việc nắm vững các quy định và thủ tục liên quan đến Bản cam kết an toàn thực phẩm, bao gồm cả việc chuẩn bị mẫu cam kết vệ sinh an toàn thực phẩm đúng quy định, sẽ giúp bạn hoạt động hợp pháp, tạo dựng niềm tin với khách hàng và góp phần đảm bảo an toàn cho cộng đồng. Việc tuân thủ các quy định về VSATTP không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là yếu tố then chốt quyết định sự bền vững của hoạt động kinh doanh ẩm thực của bạn.
